Miejski System Informacji Przestrzennej

Ulica Zwycięstwa w Gliwicach to jedna z najważniejszych arterii miasta, o bogatej historii i ogromnym znaczeniu dla jego mieszkańców. W świetle planowanych zmian miasto Gliwice dąży do przekształcenia tej przestrzeni w nowoczesną, estetyczną i przyjazną dla ludzi ulicę, która stanie się wizytówką miasta oraz komfortowym miejscem do codziennego życia i odpoczynku. W ramach tych działań, Biuro Urbanisty Miasta pracuje nad koncepcją przebudowy ulicy Zwycięstwa. 

Obecnie realizowany jest projekt pilotażowy zawężenia ulicy, który pozwala w praktyce sprawdzić proponowane rozwiązania urbanistyczne i ich wpływ na codzienne funkcjonowanie przestrzeni. To etap testowania, obserwacji i zbierania opinii, który umożliwia dopracowanie rozwiązań w dialogu z mieszkańcami.

Na podstawie wyników pilotażu do końca 2025 roku Biuro Urbanisty Miasta przygotuje projekt koncepcyjny przebudowy. Będzie on podstawą do opracowania szczegółowej dokumentacji projektu budowalnego. Kolejnym etapem będzie ogłoszenie przetargu i rozpoczęcie właściwej przebudowy ulicy Zwycięstwa – tak, by ostateczny efekt odpowiadał potrzebom gliwiczan i oddawał prestiż oraz potencjał tej wyjątkowej przestrzeni miejskiej.

Prototypowanie urbanistyczne to metoda, dzięki której wspólnie z mieszkańcami i mieszkankami testujemy nowe rozwiązania zanim powstanie ich projekt docelowy. To pierwszy taki miejski eksperyment w Gliwicach. Sprawdzamy w realnych warunkach, jaka może być główna ulica naszego miasta, gdy ruch samochodowy jest na niej wolniejszy i spokojniejszy, a mieszkańcy odzyskują przestrzeń do nieśpiesznych spacerów, rozmów i plenerowych spotkań.

W ramach prototypowania:

• zostanie zwężona jezdnia ulicy Zwycięstwa na odcinku od ul. Dolnych Wałów do skweru Europejskiego
• powstaną przestrzenie dla pieszych i ogródków kawiarnianych
• pojawią się tymczasowe parklety i elementy oznakowania uspokajającego ruch samochodów
• przetestowane zostaną trzy różne układy ulicy, różniące się sposobem zwężenia jezdni - (tzw. meandrujące, jednostronne oraz obustronne)

Jeśli dane rozwiązania będą działały oraz zostaną dobrze ocenione przez mieszkańców, to zostaną wykorzystane przy tworzeniu projektu koncepcyjnego zagospodarowania ulicy.

W poniedziałek, 20 stycznia 2025 roku, Biuro Urbanisty Miasta zorganizowało warsztaty związane z przyszłym wyglądem i funkcjami ulicy Zwycięstwa, w tym przede wszystkim z wyznaczeniem na niej kluczowych punktów nawiązujących do funkcji miejskich placów i tworzeniem dla nich wytycznych. To takie miejsca, jak plac Inwalidów Wojennych, skwer przy Urzędzie Miejskim oraz przecięcie ulicy z aleją Przyjaźni. Temat spotkał się z dużym zainteresowaniem. W warsztatach uczestniczyli architekci, urbaniści, pracownicy Politechniki Śląskiej, radni miejscy, dzielnicowi oraz młodzieżowi, różne organizacje, m.in. Wspólne Gliwice, Rowerowe Gliwice, Miasto-Ogród, Zielone Gliwice, Śląski Urban Lab, pracownicy Urzędu Miejskiego i miejskich jednostek wraz z zastępcą prezydent Jarosławem Ziębą. Swoje pomysły omawiali w grupach roboczych, uwzględniając m.in. ograniczenie prędkości, zwężenie pasa ruchu, powiększenie przestrzeni dla pieszych i rowerzystów, stworzenie miejsc na zieleń i ogródki kawiarniane. Wnioski z warsztatów zostały zawarte w przygotowanym przez Biuro Urbanisty Miasta raporcie, który jest dostępny do pobrania na tej stronie. Zachęcamy do lektury i zapoznania się z raportem z warsztatów.

W październiku 2023 roku ogłoszono konkurs na koncepcję zagospodarowania ulicy Zwycięstwa, do którego wpłynęło 30 prac. Wymogi formalne spełniło 27. Zostały one poddane szczegółowej ocenie komisji konkursowej. Komisja, analizując proponowane rozwiązania architektoniczne, uwzględniła opinie otrzymane od Rady Dzielnicy Śródmieście, Stowarzyszenia „Rowerowe Gliwice”, Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, pełnomocnika prezydenta miasta ds. osób z niepełnosprawnościami oraz przewodniczącej zespołu ds. zapewnienia dostępności osobom z szczególnymi potrzebami (wraz z koordynatorami do spraw dostępności). Ostatecznie żadnej z prac nie przyznano liczby punktów wymaganej dla nagrody głównej. Wyłoniono natomiast 6 najlepszych koncepcji, które – zgodnie z regulaminem konkursu – otrzymały wyróżnienie.

We wrześniu 2022 roku miasto Gliwice przeprowadziło kolejną turę konsultacji społecznych, poświęconych przyszłemu wyglądowi i funkcjom ulicy Zwycięstwa. Był to ważny etap w procesie przygotowań do przekształcenia tej kluczowej przestrzeni miejskiej. W konsultacjach wzięło udział ponad 1600 osób, co pokazuje, jak duże znaczenie ma ten temat dla mieszkańców.

Formularz konsultacyjny był dostępny przez cały miesiąc na Gliwickiej Platformie Partycypacyjnej decydujmyrazem.gliwice.pl. Uczestnicy mogli podzielić się swoimi opiniami na temat obecnego wykorzystania ulicy oraz wyrazić oczekiwania wobec jej przyszłego charakteru. Zebrane odpowiedzi stanowiły cenny materiał dla Zarządu Dróg Miejskich, który prowadzi działania związane z planowaną przebudową.

Z konsultacji wynika, że zdecydowana większość uczestników opowiadała się za ograniczeniem ruchu samochodowego na ul. Zwycięstwa, a jedynie 11,6% uważało, że ulica nie wymaga żadnych zmian. Wśród najczęściej wskazywanych potrzeb znalazło się poszerzenie chodników i stworzenie przestrzeni dla ogródków gastronomicznych. Takie zmiany miałyby zwiększyć komfort pieszych i sprzyjać ożywieniu ulicy.

Dlatego obecnie prowadzony pilotażowy proces zawężenia jezdni odpowiada na głosy mieszkańców wyrażone w konsultacjach z 2022 roku. Biuro Urbanisty Miasta aktywnie wsłuchuje się w opinie gliwiczan, testując różne rozwiązania w rzeczywistej przestrzeni – po to, by w przyszłości wdrożyć najlepsze, akceptowane społecznie zmiany.

Miastu zależy na tym, aby ul. Zwycięstwa przestała pełnić wyłącznie funkcję komunikacyjną i stała się przestrzenią atrakcyjną, przyjazną, otwartą – miejscem spotkań i odpoczynku, łączącym historyczny charakter z nowoczesnym podejściem do miejskiego życia.

Raport z konsultacji można pobrać na dole strony.

W 2017 roku Zarząd Dróg Miejskich w Gliwicach wyłonił w przetargu firmę, która miała wykonać usługę opracowania wielowariantowej koncepcji przebudowy ul. Zwycięstwa. Zadanie zostało powierzone gliwickiemu biuru projektowemu PROjARCH. Celem opracowania było stworzenie spójnej wizji przebudowy kluczowej arterii miasta – zarówno w zakresie układu komunikacyjnego, jak i zagospodarowania przestrzeni publicznej. W ramach prac projektowych w 2018 roku powstało sześć wariantów koncepcji, z których – po analizach funkcjonalnych, przestrzennych i komunikacyjnych – wybrano jedną z nich. Głównymi założeniami wybranego wariantu było zawężenie jezdni i wprowadzenie dodatkowego pasa dla alternatywnego środka transportu wobec klasycznych autobusów, nowa nawierzchnia jezdni i chodników z uwzględnieniem charakteru ulicy. Wybrany wariant koncepcji zakładał także wprowadzenie strefy ograniczonej prędkości do 30 km/h. W koncepcji wskazane zostały możliwości ograniczonego czasowo postoju pojazdów dla zaopatrzenia/dostaw. Nie zaplanowano wprowadzenia ogólnodostępnych miejsc parkingowych wzdłuż ul. Zwycięstwa. W ramach prac przeprowadzono także szczegółowe pomiary i analizy ruchu drogowego, które wykazały, że całkowite wyłączenie ulicy Zwycięstwa z ruchu kołowego nie jest możliwe. Opracowanie PROjARCH stanowiło istotny etap w procesie zmian w tej części centrum Gliwic, wyznaczając kierunek dalszych prac projektowych i inwestycyjnych.

W kwietniu 2017 roku ul. Zwycięstwa w Gliwicach na jeden dzień zmieniła swoje oblicze. W ramach akcji „Żywa Ulica”, zorganizowanej oddolnie przez lokalnych aktywistów i organizacje społeczne, przestrzeń została tymczasowo zaaranżowana na nowo – z węższą jezdnią, ścieżkami rowerowymi, zielenią, ławkami i elementami małej architektury.

Celem wydarzenia było przetestowanie, jak mogłaby wyglądać ulica bardziej przyjazna pieszym i rowerzystom – bez trwałych ingerencji, ale z wyraźnym sygnałem do dyskusji o przyszłości centrum miasta. Mieszkańcy chętnie korzystali z przestrzeni, dzielili się opiniami i pomysłami.

Akcja „Żywa Ulica” pokazała potencjał ul. Zwycięstwa jako tętniącej życiem przestrzeni publicznej i zapoczątkowała szerszą rozmowę o kierunku zmian w centrum Gliwic.

W kwietniu 2017 roku ul. Zwycięstwa w Gliwicach na jeden dzień zmieniła swoje oblicze. W ramach akcji „Żywa Ulica”, zorganizowanej oddolnie przez lokalnych aktywistów i organizacje społeczne, przestrzeń została tymczasowo zaaranżowana na nowo – z węższą jezdnią, ścieżkami rowerowymi, zielenią, ławkami i elementami małej architektury.

Celem wydarzenia było przetestowanie, jak mogłaby wyglądać ulica bardziej przyjazna pieszym i rowerzystom – bez trwałych ingerencji, ale z wyraźnym sygnałem do dyskusji o przyszłości centrum miasta. Mieszkańcy chętnie korzystali z przestrzeni, dzielili się opiniami i pomysłami.

Akcja „Żywa Ulica” pokazała potencjał ul. Zwycięstwa jako tętniącej życiem przestrzeni publicznej i zapoczątkowała szerszą rozmowę o kierunku zmian w centrum Gliwic.

W kolejnych miesiącach stowarzyszenie OSOM Gliwice zdecydowało się zapytać mieszkańców i użytkowników ul. Zwycięstwa o ich doświadczenia, potrzeby i oczekiwania wobec tej przestrzeni. W przekonaniu organizatorów, każda trwała zmiana w przestrzeni publicznej powinna być poprzedzona rozmową z tymi, którzy z niej na co dzień korzystają. Konsultacje społeczne dają możliwość poznania problemów, wskazania zalet i znalezienia wspólnych, akceptowalnych rozwiązań – co w przyszłości pozwala unikać konfliktów.

Badanie przeprowadzono metodą ankiety internetowej (CAWI) w dniach 5–23 stycznia 2018 roku. Wzięło w nim udział 901 osób. Respondenci oceniali aktualny stan ulicy Zwycięstwa oraz wskazywali, jak powinna się ona zmieniać.

Z opinii uczestników wynika, że największymi atutami ulicy są jej lokalizacja – kluczowe połączenie pomiędzy dworcem kolejowym a Rynkiem – oraz wartościowa architektura zabudowy. Jednocześnie badani wskazywali na istotne mankamenty: brak zieleni, nadmiar reklam i chaos wizualny oraz zbyt duży ruch samochodowy.

Mimo że ulica jest oceniana jako wygodna i bezpieczna dla kierowców i pieszych, respondenci zwrócili uwagę na trudności, jakie napotykają rowerzyści, osoby z wózkami dziecięcymi i dzieci poruszające się samodzielnie.

Zebrane wnioski stały się ważnym elementem do dalszych prac planistycznych i podstawą do wypracowania rozwiązań, które uwzględniają potrzeby różnych użytkowników tej kluczowej przestrzeni miejskiej. Zapraszamy do lektury raportu z badania "Jaka Zwycięstwa" przygotowanego przez stowarzyszenie OSOM Gliwice.